مطالعه تاثیر نوع و اجزاء محیط کشت،ph و دما بر تولید قارچ دارویی ganoderma lucidum در شرایط آزمایشگاهی

چکیده قارچ گانودرما لوسیدوم (ganoderma lucidum) یکی از قارچ‎های دارویی و بسیار ارزشمند جهان بوده که میوه و میسلیوم آن حاوی ترکیباتی نظیر پلی ساکاریدها و گنودریک اسید می باشد که به لحاظ داروشناسی، اثر تقویت کنندگی آن ها روی سیستم ایمنی بدن به اثبات رسیده‎است. این تحقیق به منظور بهینه سازی شرایط رشدی برای تولید قارچ گانودرما به اجرا در آمد و آزمایشات به 4 بخش تقسیم شد. در بخش اول این تحقیق، اثر برخی فاکتورهای رشدی، نظیر نوع منبع کربن محیط کشت، غلظت منبع کربن، دما و ph و تأثیر متقابل آن‎ها بر تولید میسلیوم و پلی‎ساکارید در کشت مایع بررسی شد. در بخش دوم، محیط کشت‎های مختلف جامد به منظور تولید میسلیوم با کیفیت بالا جهت استفاده در مرحله تولید اسپاون مورد مطالعه قرار گرفت. در بخش سوم، به بررسی بسترهای مختلف و همچنین تعیین دمای بهینه در تولید اسپاون پرداخته شد. در بخش نهایی این تحقیق اثر سه نوع خاک‎اره مختلف ممرز، راش و سپیدار در ترکیب با سبوس گندم و عصاره مالت به عنوان مکمل غذایی استفاده شد و تأثیر آن‎ها بر سرعت رشد میسلیوم و راندمان بیولوژیکی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشات بخش اول نشان داد که بیشترین تولید وزن خشک میسلیوم برابر باg dw/l 66/6، توسط محیط کشت حاوی قند مالتوز و بالاترین سطح پلی‎ساکارید (48/1 گرم بر لیتر) نیز در محیط کشت حاوی قند مالتوز و دمای ?c 1±29 تولید شد. بهترین اسیدیته برای تولید میسلیوم و پلی ساکارید به ترتیب در ph های 5/4 و 5/3 مشاهده شد. نتایج آزمایشات بخش دوم نشان داد که بالاترین سرعت رشد (mm/day 46/7) و وزن خشک میسلیوم (88/13 گرم بر لیتر) زمانی حاصل شد که به ترتیب از عصاره خاک‎اره چنار و افرا استفاده گردید. در بخش سوم آزمایشات مشخص گردید که میانگین سرعت رشد میسلیوم در دمای ?c 1±29 در بستر‎های مختلف 31/7 میلی‎متر در روز و در دمای ?c 1±25 برابر 75/2 میلی‎متر در روز بود. در بین تیمارهای استفاده شده بستر غله گندم حاوی10 درصد سبوس گندم بیشترین سرعت رشد خطی میسلیوم (66/9 میلی‎متر در روز) را داشته و نتایج بررسی بسترهای خاک‎اره نیز نشان داد که خاک‎اره اقاقیا، بیشترین سرعت رشد میسلیوم (mm/day 362/9) را داشته‎اند. در بخش تولید میوه، نتایج نشان داد که تیمار حاوی خاک اره راش با 5/2 درصد عصاره مالت و 10 درصد سبوس گندم بیشترین سرعت رشد میسلیوم (mm/day 61/10) و تیمار حاوی خاک اره سپیدار با 5 درصد عصاره مالت و 10 درصد سبوس گندم، بیشترین راندمان بیولوژیکی (68/18درصد) را در بین تیمارهای مختلف بدست آوردند. کلمات کلیدی: قارچ گانودرما ، پلی‎ساکارید، سرعت رشد میسلیوم، اسپاون ، راندمان بیولوژیکی.